Alle huisartsen in Nederland

Huisarts

Huisarts is de benaming voor een gespecialiseerde arts die perifeer werkt (niet in een ziekenhuis) en die in Nederland het eerste station is voor mensen met problemen met hun gezondheid in de ruimste zin. De huisarts is de medisch specialist met als vak 'generalisme'.

Opleiding

De Nederlandse opleiding tot huisarts begint met de opleiding geneeskunde, die bestaat uit een bachelorfase van 3 jaar en een masterfase van 3 jaar waarin co-schappen worden gelopen. Door het afleggen van het artsexamen is de titel basisarts verkregen en kan worden begonnen met de specialisatie tot huisarts die drie jaar duurt.

In Nederland kan de opleiding tot huisarts gevolgd worden bij de universiteiten in Amsterdam (zowel VUmc als AMC), Leiden, Rotterdam, Utrecht, Groningen, Nijmegen en Maastricht.

Een basisarts die in Nederland studeert voor het specialisme huisartsgeneeskunde wordt een AIOS (arts in opleiding tot specialist) genoemd. Een huisarts die een AIOS binnen zijn praktijk opleidt wordt een huisartsopleider (HAO) genoemd. Huisartsen die de AIOS begeleiden op de universiteit heten huisartsdocenten.

De huisartsenopleiding bestaat uit een eerste jaar in een huisartsenpraktijk. Het tweede jaar zijn stages bij de psychiatrie, de acute geneeskunde (interne geneeskunde en chirurgie) en de ouderenzorg. Het derde jaar is weer in een huisartsenpraktijk.

De huisarts is nog in meerderheid een man, maar dat verandert snel. Meer dan 50% van de afstuderende huisartsen is vrouw. Wel blijven vrouwen gemiddeld veel korter werkzaam als huisarts, en werken vaak in deeltijd. Inclusief diensten is dit meestal nog steeds ruim meer dan 40 uur per week.

Werkzaamheden

De taak van de huisarts is in eerste instantie aanspreekpunt zijn voor problemen met de gezondheid van zijn patiënten en overzicht te houden over de totale situatie van de patiënt; de kracht van de huisarts is erin gelegen dat hij

a) van heel veel dingen wat weet, niet zoveel als een specialist maar voldoende om te weten wanneer iets een kwestie is voor een specialist, en
b) dat hij meer weet van de patiënt, diens omgeving en gezin dan de andere artsen en zorgverleners waar de patiënt mee in contact komt. Meestal kent de huisarts zijn patiënten vele jaren.

De huisarts is zo ook de coördinator van alle benodigde zorg voor de patiënt.

Van alle problemen die aan de huisarts worden voorgelegd handelt hij/zij er ongeveer 90% zelf af en verwijst in de resterende 10% door naar een andere arts of hulpverlener.

Arbeidsvoorwaarden

Een Nederlandse huisarts werkt meestal als zelfstandig ondernemer. De praktijk is door de week geopend tussen 08:00 en 17:00. Na 17.00 u en in de weekenden is er een bereikbaarheidsdienst voor spoedgevallen. Bijna alle huisartsen zijn daarvoor aangesloten bij een Huisartsenpost. Eens in de paar weken doet de huisarts ook zelf dienst op de huisartsenpost. Dit is ook verplicht om als huisarts geregistreerd te blijven. Op de huisartsenpost is vaak een callcenter aanwezig dat bemand wordt door ervaren doktersassistentes, om de eerste beoordeling van de binnenkomende oproepen te verzorgen. Dit wordt triage genoemd. Bij zo'n eerste beoordeling blijken veel patiënten geen directe beoordeling op de huisartsenpost nodig te hebben. De assistente zal de patiënt dan zelfstandig een advies geven. Al deze adviezen worden binnen een uur door één van de dienstdoende huisartsen op juistheid gecontroleerd. Tijdens een dienst zijn er één of meerdere huisartsen aanwezig, die meestal de beschikking hebben over een visiteauto met chauffeur. Aan boord is er een aanzienlijke hoeveelheid geneesmiddelen en medische apparatuur. De chauffeurs hebben een opleiding gedaan om de arts te kunnen ondersteunen bij medische handelingen.

Een deel van de Nederlandse huisartsen werkt in loondienst van een (groep van)huisarts(en). In dat geval spreekt men van hidha: huisarts in dienst van een andere huisarts. Ter ondersteuning hebben huisartsen soms praktijkondersteuners in dienst. Dit zijn doktersassistentes of verpleegkundigen die een speciale opleiding hebben gevolgd om zelfstandig patiëntenzorg te kunnen verrichten in de huisartsenpraktijk. Het gaat meestal om chronische zorg bij bijvoorbeeld diabetespatiënten of ouderen.

Organisatie van huisartsen

De Nederlandse huisartsen zijn georganiseerd in landelijk verband via enkele organisaties, waarvan de LHV (Landelijke Huisartsen Vereniging) en het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) de grootste zijn.

De taak van de LHV ligt voornamelijk op de belangenbehartiging, waaronder het onderhandelen met overheid. De LHV heeft regionaal afdelingen, die 'Kringen' worden genoemd. Deze bestaan meestal uit enkele honderden huisartsen (landelijk zijn er circa 7500 huisartsen). Via de 'Kringen' onderhandelen de huisartsen met de zorgverzekeraars.

Het NHG houdt zich voornamelijk bezig met de inhoudelijke ontwikkeling van het vak en het bevorderen van de kwaliteit van de uitvoering ervan.